De Tijd – Nadine Bollen | Belastingvrij vermogen doorschuiven via uw huwelijkscontract kan niet meer. De Vlaamse regering stelt paal en perk aan die praktijk omdat ze na een arrest van het Hof van Cassatie miljoenen euro’s erfbelasting dreigt mis te lopen.
Echtgenoten die willen dat de langstlevende het hele vermogen erft, kunnen in hun huwelijkscontract speciale clausules opnemen. Die langstlevende kan zo zelfs meer dan de helft van het gemeenschappelijke vermogen in handen krijgen.
Hij moet dan wel erfbelasting betalen op dat surplus als het koppel, zoals de meesten, gehuwd is onder het wettelijk stelsel. Dat staat al sinds 1851 uitdrukkelijk in de belastingwet, net om te vermijden dat koppels hun huwelijkscontract zouden inschakelen enkel en alleen om erfbelasting te ontwijken.
Successieplanners vonden echter ‘gaten’ in die regel, bijvoorbeeld als het koppel gehuwd is met scheiding van goederen. Daardoor duiken in die huwelijkscontracten steeds vaker verrekenbedingen zoals ‘alsof-bedingen’ op.
Successieplanners oordelen dat met die verrekenbedingen grote vermogens tussen echtgenoten overgedragen kunnen worden vrij van erfbelasting. De belastingdienst beschouwt ze als fiscaal misbruik. Er lopen al jaren tal van juridische procedures over.
Het Hof van Cassatie beslechtte in maart de discussie en sprak zich uit in het nadeel van het Vlaams Gewest. Dat gewest is sinds de zesde staatshervorming verantwoordelijk voor de regels van de erfbelasting.
Een veralgemeende toepassing van de verrekenbedingen zou de inkomsten uit de erfbelasting zwaar aantasten. Vorig jaar inde de Vlaamse belastingdienst 161 miljoen euro aan erfbelasting bij echtgenoten, van wie een op de vier gehuwd is met scheiding van goederen. De hangende geschillen alleen al hebben betrekking op 2,5 miljoen euro. Fiscalisten menen dat de Vlaamse regering het potentiële verlies zelfs nog onderschat.
De Vlaamse regering neemt het zekere voor het onzekere en past de Vlaamse Codex Fiscaliteit aan zodat op die clausules toch erfbelasting van toepassing is. ‘De bedoeling is paal en perk te stellen aan het oneigenlijk ontwijken van erfbelasting. Het kan niet de bedoeling zijn dat wie zich juridisch laat bijstaan en voldoende financiële middelen heeft, ontsnapt aan een belasting die alle andere mensen wél betalen’, rechtvaardigt minister van Begroting Bart Tommelein (Open VLD) de ingreep.
De bedoeling is dat het decreet tegen het einde van het jaar in werking treedt, op voorwaarde dat de Raad van State geen opmerkingen heeft bij het voorstel dat de Vlaamse regering midden juli goedkeurde.